Główna treść strony.

Zwiedzanie na żądanie

  • Drukuj zawartość bieżącej strony
  • Zapisz tekst bieżącej strony do PDF

INFORMACJE O ZAJĘCIACH
termin: 14 kwietnia-31 października 2016 r., w godz. 10.00-16.00
grupy zorganizowane
wiek uczestników: 11+

cena: 6 zł od osoby

Zapraszamy na ekscytujące wędrówki po mieście z przewodnikiem. To gratka dla białostoczan i turystów. Spacery prowadzą bowiem nie tylko utartymi szlakami, ale odkrywają też mało znane miejsca i historie. Na 2016 rok przygotowaliśmy pięć szlaków: bojarski, Ludwika Zamenhofa, wielokulturowy, modernizmu i białostockich nekropolii. Proponujemy też różne opcje, w zależności od potrzeb uczestników: spacery piesze, rowerowe, a w niektórych przypadkach nawet autokarowe.

Przewodnikiem będzie znany białostocki miłośnik historii i znawca zabytków Sebastian Wicher oraz instruktorzy CLZ.

SZLAK BOJARSKI
/czyli opowieść o tym, jak zmieniały się Bojary

długość szlaku: 4,5 km
czas trwania spaceru: grupy piesze – 2 godz., grupy rowerowe – 1 godz.

Charakterystyka szlaku
Dzielnica Bojary to jedna z najciekawszych i najcenniejszych enklaw budownictwa drewnianego w mieście, której obszar kształtował się przez ponad pięć wieków. Jej miano wywodzi się od nazwy wsi, zamieszkiwanej od I połowy XVI w. przez bojarów. Na wschodnich terenach Rzeczypospolitej tak określano chłopów wolnych od pańszczyzny, zobowiązanych do pełnienia służby wojskowej lub przewozu korespondencji. Spacer ma służyć poznaniu bogatej historii dzielnicy Bojary oraz ukazać jej wartości, wynikające z układu przestrzennego.

Miejsce spotkania: CLZ, ul. Warszawska 19
Przebieg szlaku: Warszawska – Pałacowa – Ogrodowa – I. Kraszewskiego – Starobojarska – J. III Sobieskiego – Złota – Łąkowa – Ryska – Wróbla – Słonimska – Skorupska – Piasta – Gliniana – Staszica – Piasta – Słonimska – Modlińska – Poprzeczna – Wiktorii – Skorupska – Koszykowa – Wiktorii

SZLAK LUDWIKA ZAMENHOFA
/czyli opowieść o pierwszych latach życia twórcy języka międzynarodowego

długość szlaku: 3,1 km (opcjonalnie 9 km)
czas trwania spaceru: grupy piesze – 1,5 godz., grupy rowerowe – 1 godz.,
opcjonalnie ze zwiedzaniem miejsca pamięci w lesie Pietrasze: grupy rowerowe – 3,5 godz., grupy autokarowe – 2,5 godz.

Charakterystyka szlaku
Celem spaceru jest zapoznanie zwiedzających z miejscami związanymi z pierwszymi latami życia najsłynniejszego białostoczanina, Ludwika Zamenhofa oraz okolicznościami, które stały się inspiracją do stworzenia przez niego języka esperanto. Ponadto w ramach szlaku uwzględniono historię białostockiego ruchu esperanckiego. Przewidziane jest również zwiedzanie dwóch wystaw prezentowanych w CLZ. Opcjonalnie możliwe jest rozszerzenie szlaku (dla grup autokarowych lub rowerzystów) o miejsce pamięci w lesie Pietrasze.

Miejsce spotkania: CLZ, ul. Warszawska 19
Przebieg szlaku: ulica Warszawska – Kościelna – L. Zamenhofa – dr I. Białówny – I. Malmeda – Lipowa – Grochowa – K. Kalinowskiego – Park Centralny – J. Marjańskiego – Piękna – J. Marjańskiego – Suraska – Rynek Kościuszki – Las Pietrasze (opcjonalnie)

SZLAK WIELOKULTUROWY
/czyli opowieść o podlaskim tyglu nacji, kultur i religii

długość szlaku: 3,5 km
czas trwania spaceru: grupy piesze – 2 godz., grupy rowerowe – 1 godz.

Charakterystyka szlaku
Białystok od początku swojego istnienia, leżąc na pograniczu cywilizacji Wschodu i Zachodu, był wielokulturowy. W XVII w. na obszarze ówczesnego miasta biegła granica Rzeczypospolitej Obojga Narodów pomiędzy Koroną a Litwą. Bogate i dramatyczne zarazem dzieje miasta utrzymały tę różnorodność w wiekach kolejnych.

W XVII i XVIII w. ród właścicieli miasta Branickich reprezentował kulturę dworską z wyszukaną etykietą i wystawnym trybem życia, czego przejawem był pełen przepychu pałac, obecnie najważniejszy i najbardziej okazały zabytek. Wzorce do ich powstania czerpali Braniccy z ośrodków niemieckich, francuskich, holenderskich czy włoskich. Z kolei XIX wiek to czasy zaboru, początkowo pruskiego później rosyjskiego, jak również okres gwałtownego rozwoju miasta, w szczególności dzięki żydowskim przemysłowcom. Ukształtowała się wówczas nowa kultura mieszczańskiej elity oraz biednego robotniczego ludu. Doskonałym przejawem tych przemian pozostają zespoły pofabryczne oraz rezydencje bogatych przedsiębiorców, a także skromne drewniane domy proletariatu.

Celem spaceru jest zapoznanie zwiedzających z różnymi przejawami wielokulturowości, począwszy od historycznych świątyń wielu religii jak: chrześcijaństwo (katolicyzm, prawosławie, protestantyzm), judaizm, czy muzułmanizm, po najważniejsze zabytki, będące przejawem różnych kultur Białegostoku z minionych epok.

Miejsce spotkania: CLZ, ul. Warszawska 19
Przebieg szlaku: ulica Warszawska – Pałacowa – Kilińskiego – Rynek Kościuszki – Lipowa – Suraska – Legionowa – Kilińskiego – Branickiego – Warszawska – ciąg pieszy pomiędzy ul. Warszawską a Staszica – Koszykowa – Skorupska – ciągi piesze na zapleczu ul. Piastowskiej

SZLAK MODERNIZMU
/czyli opowieść o białostockim „przyśpieszeniu”

długość szlaku: 3,5 km
czas trwania spaceru: grupy piesze – 1,5 godz., grupy rowerowe – 1 godz.

Charakterystyka szlaku
Modernizm jako styl architektoniczny występował od końca XIX w. do końca lat 70. XX w. Był reakcją na wszechobecny eklektyzm, charakteryzujący się przesadną ornamentyką. Rezygnacja z detalu oraz zastosowanie nowych rozwiązań technicznych i materiałów (m.in.: żelbet, stal, szkło) pozwalało na uzewnętrznienie konstrukcji i uzyskanie przejrzystości funkcji budynku. Architekci modernizmu traktowali często swoją twórczość jako społeczną misję, w której urbanistyka, architektura i przemysł miały na celu demokratyczne i wspólnotowe wychowanie społeczeństwa.

W Białymstoku przejawy modernizmu miały miejsce już w pierwszym dziesięcioleciu XX w., kiedy to do wznoszenia najbardziej okazałych budynków użyto konstrukcji żelbetowych i stalowych. Po włączeniu Białegostoku w granice II Rzeczypospolitej, władze miasta dążyły do tego, by nadać mu nowoczesny, polski charakter, do czego nowy trend w architekturze świetnie się nadawał. Wówczas to pojawiły się w krajobrazie miasta najlepsze przykłady białostockiego modernizmu. Wybuch II wojny światowej powstrzymał dynamiczny rozwój miasta i przyczynił się do poważnych zniszczeń w jego zasobie architektonicznym. W latach powojennych w twórczości architektonicznej kontynuowano kierunki wypracowane w okresie międzywojennym.

Celem spaceru jest zapoznanie zwiedzających z najciekawszymi przejawami modernizmu w przestrzeni miejskiej Białegostoku.

Miejsce spotkania: CLZ, ul. Warszawska 19
Przebieg szlaku: ulica Warszawska – Pałacowa – Branickiego – Pałacowa – J. Kilińskiego – Park Stary – Elektryczna – A. Mickiewicza – Świętojańska – Podleśna – Rondo Katyńskie – M. Skłodowskiej-Curie – Z. Krasińskiego – Akademicka – pasaż pomiędzy ulicami Akademicką i M. Skłodowskiej-Curie – J. Marjańskiego

SZLAK BIAŁOSTOCKICH NEKROPOLII
/czyli opowieść o utraconym dziedzictwie

długość szlaku: 4,2 km
czas trwania spaceru: grupy piesze – 2,5 godz., grupy rowerowe – 1,5 godz.

Charakterystyka szlaku
W ramach szlaku przewidziany jest spacer po centrum Białegostoku, podczas którego prezentowane są miejsca, gdzie niegdyś znajdowały się bądź nadal znajdują najstarsze historyczne cmentarze miasta, a także obiekty upamiętniające (pomniki i tablice) zagładę białostockich Żydów podczas II wojny światowej. W trakcie wędrówki uczestnicy poznają historię nekropolii oraz formy i sposoby ich upamiętnienia. Cmentarze te – mimo że wciąż skrywają szczątki białostoczan z dawnych wieków – są często nieznane nawet samym mieszkańcom z uwagi na brak zachowanych nagrobków i innych elementów charakterystycznych dla tego typu miejsc.

Miejsce spotkania: CLZ, ul. Warszawska 19
Przebieg szlaku: ulica Warszawska – Pałacowa – Plac Jana Pawła II – Rynek Kościuszki – Legionowa – ciągi piesze położone na zapleczu ulicy Legionowej – Suraska – plac Uniwersytecki – W. Liniarskiego – pl. Uniwersytecki – Suraska – Młynowa – S.Wyszyńskiego – Czarna – O.Sosnowskiego – K.Kalinowskiego – Krakowska – pl. R.Dmowskiego – al. J.Piłsudskiego – Artyleryjska – Proletariacka – pl. M.Tenenbauma

INFORMACJE DODATKOWE

  • W przypadku grup podróżujących autokarem istnieje możliwość zaparkowania pojazdu na parkingu w pobliżu dziedzińca wstępnego zespołu pałacowo – ogrodowego Branickich przy ul. Legionowej.
  • Samochody osobowe zwiedzający mogą zaparkować bezpłatnie na parkingu CLZ, bądź odpłatnie wzdłuż ulicy Warszawskiej (według stawek obowiązujących w strefie płatnego parkowania).
  • W przypadku zwiedzania miejsca pamięci w lesie Pietrasze istnieje możliwość zaparkowania pojazdów bezpłatnie na parkingu obok cmentarza miejskiego bądź galerii handlowej przy ul. W. Wysockiego.
  • CLZ zatrudnia osobę będąca certyfikowanym tłumaczem PJM i SJM – zapotrzebowanie na tłumacza należy zgłosić przy umawianiu grupy.

Sebastian Wicher
zabytkoznawca, absolwent konserwatorstwa na Wydziale Sztuk Pięknych Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu. Pracował w Muzeum Podlaskim, Wojewódzkim Urzędzie Ochrony Zabytków oraz Urzędzie Miejskim w Białymstoku. Od kliku lat współpracuje z lokalnymi instytucjami kultury, stowarzyszeniami i organizacjami pozarządowymi w zakresie popularyzacji dziedzictwa kulturowego Białegostoku. Autor monografii „Żyć architekturą. Życie i twórczość Stanisława Bukowskiego” (2009), przewodnika „Białostocka architektura modernizmu” (2013) oraz szeregu artykułów poświęconych architekturze i zabytkom Białostocczyzny, publikowanych m.in. na łamach „Biuletynu Konserwatorskiego Województwa Podlaskiego”. Prywatnie zagorzały domator, entuzjasta majsterkowania, mikro-domów oraz minimalizmu w sztuce, jak i w życiu.