W dzisiejszym rozdziale Dziennika Młodego Podróżnika zapraszamy Was na wyprawę do Francji. W Dzienniku ciekawostki oraz zadania z nimi związane, do samodzielnego wykonania, na każdy dzień tygodnia.
Jeżeli spodoba Wam się nasza wspólna podróż, to zachęcamy do dokumentacji fotograficznej i umieszczania zdjęć w komentarzach na naszym profilu FB lub nadsyłania ich na adres centrum@centrumzamenhofa.pl
Wydarzenie towarzyszy wystawie MAPY
TYDZIEŃ II (13-19.07): FRANCJA
stolica – Paryż; język – francuski; liczba mieszkańców – 66,5 miliona; powierzchnia – 551 500 km²
PONIEDZIAŁEK
Malowidła naskalne w Lascaux, jaskini krasowej położonej w południowo-zachodniej Francji, powstały w okresie paleolitu (17-15 tys. lat p.n.e.). Dzieła, które podziwiać można na ścianach korytarzy (na długości aż 150 metrów), przedstawiają głównie zwierzęta roślinożerne takie jak jelenie, byki, żubry i konie. Znajduje się tam ok. 150 malowideł i 15 tysięcy rytów naskalnych. W 1940 roku jaskinia została przypadkowo odkryta przez czterech chłopców. Od 1963 roku jest zamknięta dla zwiedzających, może do niej wchodzić tylko niewielka grupa naukowców i to nie częściej niż dwa razy w miesiącu. Od 1983 roku turystom udostępniana jest znajdująca się nieopodal wierna kopia jaskini. Mimo wielkich środków ostrożności, jaskinia i tak ulega zniszczeniu. To skutek działania wilgoci, dwutlenku węgla oraz wadliwego systemu klimatyzacji.
Lascaux wpisane jest na listę światowego dziedzictwa UNESCO. Malowidła zostały wykonane farbami otrzymanymi z barwników pochodzenia naturalnego, np. czerń uzyskano z węgla drzewnego, czerwień, żółć i purpurę – ze związków żelaza. Farby nakładane były palcami lub pędzlami z włosia czy mchu.
ZADANIE: Narysuj kredą na chodniku, boisku lub w innym miejscu wielkoformatowe dzieło. Może zainspirują Cię zwierzęta zamieszkujące okoliczne puszcze? Zrób zdjęcie i wyślij je do nas.
WTOREK
Paryż to bez wątpienia światowa stolica mody. Od wieków moda była kreowana przez ludzi zamożnych, a swój początek miała na dworach królewskich. Bogacenie się społeczeństwa i zmiany w nim zachodzące spowodowały powszechny wzrost zainteresowania modą. W XVIII wieku we Francji powstały pierwsze na świecie profesjonalne pracownie krawieckie zajmujące się luksusowymi strojami szytymi na miarę (haute couture). W Paryżu powstały butiki proponujące niepowtarzalne kreacje, pojawiły się także pierwsze czasopisma o modzie. W 1770 roku Rose Bertin, pierwsza znana francuska modystka, otworzyła Le Grand Mogol – pierwszy dom mody. Z kolei angielskiemu projektantowi działającemu w Paryżu w XIX wieku, Charlesowi Frederickowi Worthowi, zawdzięczamy pokazy mody z udziałem modelek, był on też inicjatorem tworzenia spójnych kolekcji.
W XX w. moda paryska zaczęła się gwałtownie rozwijać. W tym okresie tworzyła m.in. słynna Coco Chanel (projektantka małej czarnej) oraz inni znani projektanci, m.in.: Yves Saint Laurent, Chistian Dior, Pierre Cardin, Jean-Paul Gaultier, Hubert de Givenchy, Christian Lacroix, Paco Rabanne, Nina Ricci, Sonia Rykiel, Louis Vuitton. W Paryżu powstały słynne domy mody i ekskluzywne butiki, zaś od 1973 roku organizowany jest corocznie Fashion Week, czyli Tydzień Mody.
ZADANIE: Korzystając z garderoby własnej oraz innych członków rodziny (oczywiście za ich zgodą), zaproponuj autorską kreację na tegoroczne lato. Zrób sobie selfie i wyślij do nas!
ŚRODA
Bracia Lumière, August Marie Louis (1862-1954) i Louis Jean (1864-1948) byli pionierami kinematografii i twórcami pierwszych filmów. W studiu fotograficznym ojca pracowali z sukcesami nad udoskonalaniem technik fotograficznych. Nie wiemy, co sprawiło, że zainteresowali się kinematografią, wiadomo jednak, że kupili kinetoskop Thomasa Alvy Edisona i szybko doszli do wniosku, że można go ulepszyć. Dzięki ich pomysłom i rozwiązaniom filmy były wyraźniejsze, obraz ostrzejszy, jednocześnie pozostawało wrażenie ruchu. Dodatkowo udało im się „odchudzić” kinetoskop Edisona z 500 do 4 kg! Ich maszyna była również tańsza w eksploatacji, bo zużywała mniej taśmy filmowej. W 1895 roku bracia opatentowali kinematograf, czyli aparat do realizacji ekranowej projekcji ruchomych obrazów. 28 grudnia tego samego roku odbył się pierwszy publiczny pokaz filmu „Wyjście robotników z fabryki Lumière w Lyonie” w Salonie Indyjskim przy Boulevard des Capucines w Paryżu. Ich pierwsze filmy były dokumentacją otaczającej ich codzienności.
ZADANIE: Inspirując się pierwszym filmem braci Lumière, nakręć własne 15-sekundowe dzieło. Podziel się z nami efektami!
CZWARTEK
Oscar Claude Monet (1840-1926) – malarz, twórca impresjonistyczny. Malarzem został wbrew woli ojca. Początkowo uczył się od specjalizującego się w pejzażach Eugène Boudina, potem kontynuował naukę w paryskiej Académie Suisse. Po odbyciu służby wojskowej w Maroku trafił do pracowni Charlesa Gleyre’a, gdzie poznał Auguste’a Renoira, z którym się zaprzyjaźnił. Razem stworzyli nowy kierunek w malarstwie – impresjonizm. Często wyjeżdżał na plenery malarskie i – co ciekawe – malowanie poza pracownią, przy naturalnym świetle było wówczas bardzo nowatorskie. W 1870 roku artysta wybrał się do Londynu, gdzie bliżej poznał twórczość Williama Turnera i Johna Constable’a. Wkrótce przeprowadził się do Argenteuil. Fascynowała go woda i to ona była najczęstszym tematem jego prac, dlatego zbudował sobie pracownię na łódce. W 1872 roku powstał jego słynny obraz „Impresja, wschód słońca”, od którego pochodzi nazwa impresjonizm. Początkowo nowy kierunek był bardzo krytykowany, ale z czasem krytyka osłabła, a obrazy malarza cieszyły się coraz większym zainteresowaniem. W 1883 roku Monet zamieszkał w Giverny. Stworzył tam ogromny ogród, zmienił nawet bieg okolicznej rzeki, żeby powiększyć staw. Hodował na nim piękne nenufary, czyli lilie wodne, którym poświęcił serię obrazów. Czasami wyjeżdżał do Londynu i Wenecji, gdzie powstało wiele jego słynnych dzieł.
W twórczości Moneta ważna była kolorystyka i światło, często malował ten sam motyw w różnych porach roku i dnia, przy innym oświetleniu.
ZADANIE: Znajdź w okolicy zbiornik wodny i spróbuj namalować obraz impresjonistyczny. Może gdzieś kwitną lilie wodne? Zrób zdjęcie i podziel się z nami efektami.
PIĄTEK
Pałac wersalski początkowo pełnił rolę pałacu myśliwskiego króla Francji Ludwika XIII. Został zbudowany w Wersalu, niedużej miejscowości nieopodal Paryża. Ludwik XIV postanowił rozbudować dawną rezydencję ojca. Pieczę nad pracami sprawowali słynni architekci królewscy: Louis Le Vau, Jules Hardouin-Mansart i André Le Nôtre, który zaprojektował przepiękne ogrody.
W latach 1682-1789 Wersal był oficjalną rezydencją króla, przeniósł się tam również rząd. W XVIII wieku w pałacowym parku zbudowano dwa mniejsze pałace: Grand i Petit Trianon. Po wyprowadzeniu się króla i jego dworu obiekt zaczął popadać w ruinę. Dopiero Ludwik Filip I odrestaurował go i utworzył w nim Muzeum Historii Francji.
Wersal to przykład przepięknego klasycyzmu barokowego, który stał się inspiracją i wzorem dla innych architektów, m.in. rozbudowujących białostocki pałac Branickich. Ogród wersalski jest dopełnieniem kompleksu pałacowego. Jego plan jest bardzo geometryczny, dekoracje są starannie rozplanowane. Uważany jest za pierwowzór ogrodu w stylu francuskim.
ZADANIE: Czy wiesz że pałac Branickich nazywany jest często „Wersalem Północy”? Odwiedź zespół pałacowo-parkowy Branickich i wybierz rzeźbę, która Ci się najbardziej podoba. Spróbuj odtworzyć pozę postaci i zrób sobie z nią zdjęcie. Wyślij do nas fotografię!
SOBOTA
Crêpes (od łac. „crispo” – zwijać, skręcać) to rodzaj bardzo cienkich popularnych we Francji naleśników. W Paryżu można kupić je w naleśnikarniach, małych kawiarniach i przydrożnych budkach. Ciasto francuskich naleśników ma inny skład niż naleśników znanych w naszej kuchni, jest w nim więcej jajek i płynów: wody gazowanej lub mleka. Dzięki temu ciasto jest rzadsze, a naleśniki delikatniejsze. Ciasto ma też całkiem sporo masła.
We Francji naleśniki przygotowywane na słodko podaje się z dodatkiem konfitur, kremu z kasztanów lub czekoladowego. Najpopularniejsze są crêpes Suzette, czyli naleśniki serwowane z sosem pomarańczowo-karmelowym z dodatkiem likieru pomarańczowego.
W naleśnikach francuskich powinny znaleźć się następujące składniki (na 8 sztuk): 5 łyżek masła, 3 jajka, 1 szklanka zimnego mleka, 1/2 szklanki wody gazowanej, 1 szklanka mąki pszennej, 1/4 łyżeczki soli, 1 łyżeczka cukru waniliowego, dodatkowe masło do natłuszczenia patelni.
ZADANIE: Przygotuj dla całej rodziny naleśniki na śniadanie!
NIEDZIELA
Tour de France to jeden z trzech najsłynniejszych szosowych wyścigów kolarskich na świecie (dwa pozostałe to Giro d’Italia i Vuelta a España). Jest wieloetapowy, trasa przebiega przez Francję, czasem też przez tereny sąsiednich krajów. Trwa trzy tygodnie. Jest najstarszym z obecnie odbywających się wyścigów. Organizowany od 1903 roku, zwykle odbywa się w lipcu (dwie przerwy były spowodowane działaniami militarnymi związanymi z I i II wojną światową). Inicjatorem wyścigu był Henri Desgrange, założyciel gazety „L’Auto”. Promocja wyścigu okazała się sukcesem dla gazety, jej nakład w ciągu zaledwie roku wzrósł z 25 do 65 tysięcy!
Trasa wyścigu liczy ponad 3000 km, choć bywały lata, że kolarze mieli do pokonania nawet ponad 5000 km. Niektóre jego etapy są bardzo trudne technicznie, zwłaszcza te przebiegające przez Alpy i Pireneje. Biorą w nim udział najlepsi kolarze. Wyścig jest niesłychanie medialny i relacjonowany rokrocznie w wielu państwach świata.
ZADANIE: W porozumieniu z rodzicami wyznacz trasę swojego prywatnego „wyścigu” i spróbuj go pokonać. Może dołączy do Ciebie rodzina lub przyjaciele? Ile kilometrów udało Ci się przejechać i w jakim okresie? Podziel się z nami swoim wynikiem.
